معماران: دفتر معماری رازان | نوید امامی
مکان: همایون‌ویلا، کرج، ایران
مساحت: ۶۰۰۰ مترمربع
سال: ۱۳۹۲
تیم طراحی: نسیم نوری، میثم فلاحی، بهروز صمدی، حامد احمدی، برستو نریمیسا ،فاطمه رستمی، زهرا هاتفی‌نیا
ساختمان را «هم سایه» نامیدیم تا همسایگی کند برای درختی که در زمین ما نشسته و هم سایهی ماست، می‌خواستیم بنایی باشد که از طبیعت برآمده و با آن دوستی می‌کند تا معماری را به مثابه الگویی زنده از محیط تعریف کند و این طور باشد که حقِ همسایگی را ادا کرده است. سفیدش کردیم و بی ادعا تا بر چهره‌ی شهر خش نیندازد، پر از سایه‌ها با شکل‌ها و اندازه‌های جورواجور که بر سفیدی ساختمان نقش می اندازند. حیاط ما بزرگ است با دیوارهای کوتاه تا عابران را دعوت کند که در سایهی ساختمان و درخت، نفسی تازه کنند. رابطه‌ی بنا و حیاط چیزی فراتر از فضای روبازِ محصور میان دیوارهای بلند تعریف شده است؛ فراتر از حیاط‌های مرسوم و معمولی که به کوچه و شهر پشت کرده‌اند و هراس از دیدن و دیده شدن دارند؛ حیاطی برای ما و هم سایه ها. ساختمان ما دُکان دارد تا به واسطه‌ی فرآیند خرید از آن، همسایه‌ها نیز به “هم سایه”ی ما احساس تعلق خاطر داشته باشند.
ما خواستیم معماری را ببریم توی خانه‌های آدم‌های معمولی که کیفیت را بخاطر هزینه ی زیادش فراموش کرده بودند. در تلاش بودیم تا بیشترین کیفیت زندگی را در کنار کمترین هزینه فراهم کنیم تا معماری را آشتی دهیم با آدم‌هایی که قهر کرده بودند با او، بس‌که پر طمطراق و دور از دسترس شده بود. البته کم کردن هزینه یک انتخاب نبود بلکه بر اساس واقعیت موجود و با توجه به قیمت زمین باید طرحی را اجرا می‌کردیم که متناسب با قیمت فروش منطقه باشد (متری یک میلیون و سیصد). محمدشهر؛ نزدیک تهران است. مترو رفت و آمد را آسان کرده است. زمین ارزان است و امکان خرید خانه را به خیلی‌هایی که حیاتِ کاری‌شان توی تهران شکل می‌گیرد، می‌دهد.
تجربه‌ی طراحی ساختمان‌های مسکونی، ما را به الگویی رسانده بود که در این پروژه سعی کردیم فهم‌اش را به عمل بدل کنیم:
معاشرت: ارتباطات زنده‌ای که در گذشته توی کوچه تعریف می‌شد حالا با استفاده از مشاعات در هر طبقه شکل تازه‌ای گرفته است. امکان با هم بودن و بازی و تفریح و مطالعه در فضاهای مشرف به منظره‌ی بیرونی، وجه دیگری از زنده بودن “هم سایه” را نمایش می‌دهد. به اشتراک گذاشتن کتاب در کتابخانه یا به اشتراک گذاشتن اسباب بازی در اتاق بازی در عین امنیت خاطر برای والدین تجربه‌ی زندگی جمعی جدیدی است که تعریف متفاوتی از همسایگی را ارائه می‌دهد.
تنوع: نظم طبیعت چیزی برآمده از ماهیت آن است نه یک فرم سربازخانه‌ای بی‌روح. ما در این پروژه نظمی را دنبال کردیم که حاصلِ آن ایجاد تنوع در عین هماهنگی بود. تکرار عین به عین در عناصر ساختاری ساختمان را کم کردیم و با استفاده از یک طراحی مدولار و شیطنت کودکانه با مدول ها به ترکیب متفاوتی رسیدیم که حاصل آن نه تنها شکل متفاوت هر آپارتمان در نمای ساختمان، بلکه ایجاد پلان های متفاوت در داخل بود. هیچ یک از واحدهای ساختمان، با هم یکسان نیستند و هر یک شخصیت خاص به خود را دارند. صاحب‌خانه این امکان را دارد که با ذکر ویژگی منحصر بفرد خانه‌اش در نما، به آن اشاره کند و از این یکتایی لذت ببرد. منظری که از هر پنجره دیده می‌شود با پنجره‌ی دیگر متفاوت است و این حاصل ابعاد و موقعیت متفاوتی است که پنجره ها دارند.
اصالت: همه چیز در اینجا واقعی است؛ چیزی برای نمایش ِصرف وجود ندارد. هر بیرون زدگی یا تو رفتگیِ نما حاصل از یک جریان واقعی در پلان واحدهاست. تمام جریان جاری در ساختمان زاییده ی رویدادهاییست که در آن اتفاق می‌افتد.
حال و هوای مسکونی: خانه‌ی خوب نورِ کافی دارد، توی تراسش می شود گلدان گذاشت و حیاط اختصاصی کوچکی را صاحب شد که امکان نظاره‌ی شهر از بالا را هم می دهد. در خانه‌ی خوب هر بخشی همان‌جاست که باید باشد، اتاق خواب جای آشپزخانه را نگرفته و آشپزخانه جای هال را. در تعریف حس و حال فضای مسکونی ناچاریم کمی شاعر باشیم و بگوییم که خانه آن جاییست که با تجربه اش احساسی را به دست بیاوری که وقت عبور از کوچه ای، زیر پنجره ی باز آشپزخانه ای از بوی پیاز داغ تجربه می‌کنی، این همان هشداری ست که می‌گوید به خانه نزدیک شده ایم.
داستان «هم سایه» را کارفرمای روشن ضمیری آسان کرد که روح معمارش طالب کیفیت بود. بی‌شک حضور سازنده‌ی آگاه در کنار اعضای گروه، مسیر دشوار رسیدن به زبان مشترک بین طراح و سازنده را هموار کرد.
منبع: سایت دفتر معماری رازان
واقعا فوق العادست