معماران: طرح و ساخت طراد | سید حسن علوی زاده، سیمین فرهنگی
مکان: تهران، ایران
مساحت زیربنا: ۲۱۰۰ مترمربع
مساحت زمین: ۴۵۰ مترمربع
سال: ۱۳۹۸
همکاران طراحی: مجید پورمیرعلی، محمدرضا عبیری، ثمینه جوادی، زهرا اکبری، امیرحسین روستایی، احمد پارسا
تأسیسات مکانیکی: علی خوشنویس
تأسیسات الکتریکی: قاسم سلگی
همکار اجرا: علی بهرامی راد
عکس: محمد حسن اتفاق
بنایی خسته و نیمهجان با دیوارچینیهای ناتمام و نابجا در احاطهی ساختاری حجیم و دستگیر از جنس بتن که به دور از تمهیدات معماری در میانهی راه رها شده، توصیفی واقعی از حیات پروژهای است که برای رشد و تعالی پس از تولد به دفتر ما سپرده شد.
ایدههای طراحی با نگاهی کلنگر و با توجه به مقیاسهای درشت شهری و نیز خرد معماری داخلی و جزئیات اجرایی پروژه شکل گرفتند. در طراحی حجمی استفاده از حداقل عناصر ترسیمی-نقطه و خط-، ما را به شکل گیری ساده ترین شکل هندسی یعنی «مثلث» رهنمون میدارد. پس، سادهانگاشتی همزمان معنا و فرم، عنوان پروژه را به «آپارتمان شماره صفر» مبدل ساخت.
چالش ذاتی سازه و معماری آن زمان که بایستی ساختار از پیش موجود بتنی، رخت معماری به تن کند، ناخواسته چالشهای متعددی را در پیش روی طراح قرار داده و خواستههای سفارشدهندگان، سختی حل موضوع را بر ما دو چندان ساخت که به اختصار روایت میگردد.
وجود ستون های حجیم در میانهی بنا، ناگزیری طراح در تعریف فضای داخلی واحد مسکونی آن چنان که مرز تداخل فضاها را به الزام شکلگیری جداره های کوتاه با فرم حجمی خاص مجاب و ایجاد ترکیب حجمی یکپارچه با عناصر سازه ای موجود و عملکردهایی همچون شکلگیری رختکن ورودی و دیواره ی منفصل کنندهی سالن از آشپزخانه را پدید آورد.
توجه ویژه به حل همچون موضوعی در حوزه ستونهای پیرامون بنا، شکل گیری جدارهای با عملکرد گالری برای نمایش سبزینگی در پارکینگ طبقه همکف، و نیز تأمین فضاهای تأسیساتی خاص و پنهان برای مشاعات بنا در بدو ورود به لابی طبقهی همکف را موجب شده است. لزوم دقت نظر در حل معضلات وضعیت موجود از جمله تیر شانهگیر راه پله در تمامی طبقات، بستر خلق فرمهای مثلثی با توجه به تشریح ارتباط معنایی عدد صفر و فرم مثلث را فراهم نمود و بستر بروز خلاقیت فرمی در نقاط شاخص مشاعات و یا حمام پشت راه پله انجامیده است.
همزمان که خواستههای سفارش دهندگان پروژه برای استفادهی حداکثری از نور، تأمین دید و گسترش پروژه از درون به بیرون بنا، موجب تعریف مجسمهوار بنایی کاملا مدرن و ساده گردیده که رنگ غالب سفید و نوارهای تیره رنگ دور آن با پنلهای براق و درخشندهی مس امکان رؤیت گذار زندگی بنا در مرور زمان با تحول رنگ مس را به عرصه کشانده است. استفادهی سنجیده از رنگ سفید در پوستهی بیرونی و همراهی آن با رنگ سیاه که در نقاط خاصی از داخل بنا خصوصا مشاعات لابی، پارکینگ، راه پله، رمپ حیاط و حتی بخشهای بخصوصی از باغ–بام، تلاشی بوده در جهت تعریف موجودی واحد و تعریف شده از جنس تکامل تضاد و پوشش آن در آراستگی تمام قد سپیدی و سیاهی در نگاه مخاطب.
پویایی و جهت بخشی با الفبای فرمی مثلثگونه که با بازی نور و سایه در روند تغییر روز و شب و در گذار فصول سرد و گرم همراه شده، تلاشی بوده بر حفظ ایدههای اولیهی طراحی که در ساختار محدود فرصتهای آن، با اعمال جزئیات اجرائی خاص تلاشی بوده در جهت رفع نیاز پروژه به رنگ و لعابی خاص و مقاوم در نماهای اصلی و فرعی و جدارههای پروژه از جمله به کارگیری صحیح و اصولی پنلهای بزرگ سنگهای کریستالی-غیر ساختمانی- بسیار مقاوم همچون سنگ هرات را در مقیاس شهری تعریف و استفاده از جایگزینی مناسب همچون سنگ سیرجان در مقیاس معماری را تأیید نمود.
موجودیت از پیش مقید شدهی بنا برای جایگیری دستگاه پله، نورگیر پاسیو و جانمائی ستون های سازه ای، روال شکل گیری پلان طبقات را در مسیری مشخص رهنمون ساخته است. در طبقات ۴-۱، همنشینی آشپزخانه، نشیمن و سالن به عنوان حوزهی عمومی واحد و راهروی ناگزیر طولانی دسترسی به اتاق خوابها با ریزعملکردهای خاص همچون رختشورخانه، سرویس، سونا با جدارهی شربتخانه در ابتدا و آبدارخانه سرویس ها در انتها به شکلگیری حوزه خصوصی اتاق خواب، کمک شایان نموده است. در شکل گیری فضای داخلی مسکونی، تلاش برای تعریف عملکردهای متنوع همچون اتاق مطالعه و کار، اتاق کودک و اتاق فرزند نوجوان خانواده، در کنار اتاق خواب والدین، تأمین بیشینه ی فضای آزاد از طریق تعریف باغچههای حداقلی در محوطهی حیاط و نهایتاً خلق باغ-بام در پشت بام پروژه خواستههای سفارشدهندگان بوده است.